Lidia Morawska jest fizykiem i wybitnym profesorem na uczelni Queensland University of Technology (QUT) na wydziale School of Earth and Atmospheric Sciences. W 2021 roku znalazła się w rankingu Times Magazine stu najbardziej wpływowych osób na świecie
Już w wieku siedmiu lat Lidia marzyła o pracy w elektrowni jądrowej jako fizyk nuklearny. Wyobrażała sobie, że krok po kroku będzie zmieniać świat, próbując zrozumieć, jak działa rozłożony na czynniki pierwsze.
W Polsce dorastała w Przemyślu, gdzie mieszkała z rodzicami Zofią i Henrykiem. Ojciec Lidii był pierwszym Polakiem, który samotnie okrążył ziemię bez zawijania do portów. Lidia studia ukończyła w Polsce, po czym wyjechała do Kanady, by tam kontynuować swoją karierę akademicką. Następnie przeniosła się do Australii, gdzie objęła stanowisko starszego wykładowcy na uczelni QUT w Brisbane. Prowadzone przez nią badania dotyczyły ultradrobnych cząstek w atmosferze i zanieczyszczenia powietrza. To właśnie wiedza i doświadczenie w tej dziedzinie umożliwiają Lidii regularne doradzanie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w wielu kluczowych kwestiach dotyczących jakości powietrza.
W swojej karierze, Lidia przeprowadziła szereg przełomowych badań z zakresu promieniowania, fizyki środowiskowej i fizyki atmosferycznej. Uznana została za jeden z najwybitniejszych autorytetów na świecie w dziedzinie pyłu zawieszonego w powietrzu. Jest ona autorką ponad 950 artykułów, rozdziałów książek i referatów naukowych dotyczących przechodzenia na czystą energię, wpływu powietrza na zdrowie ludzkie oraz zmian paradygmatu tworzenia czystego i zdrowego powietrza w pomieszczeniach.
Praca naukowa Lidii okazała się szczególnie przydatna w 2019 roku podczas pożarów buszu w Australii, gdy odurzający dym wdarł się do domów i miejsc pracy milionów Australijczyków, a następnie w 2020 roku, kiedy życie nasze zostało zdominowane przez COVID-19.
Podczas pandemii COVID-19 Lidia zauważyła, że fakt, iż choroba ta przenosi się drogą powietrzną nie został adekwatnie wzięty pod uwagę przez WHO. Doświadczenie zdobyte podczas epidemii wirusa SARS-1 w 2003 roku i przeprowadzone wtedy badania umożliwiły jej zgromadzenie 239 naukowców z 34 krajów oraz podjęcie bezpośrednich działań lobbingowych w WHO, co z kolei doprowadziło do uznania dowodów, że SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się drogą powietrzną oraz zaktualizowania wskazówek dotyczących przenoszenia się choroby i najlepszych sposobów jej zwalczania.
„To, że udało mi się zebrać grupę najlepszych naukowców w ciągu trzech dni potwierdza, jak dobrze zadziałała sieć moich kontaktów… w związku z czym, gdy powiedziałam: „cóż, czas coś z tym zrobić”, wszyscy mnie wsparli, gdyż wiedzieli o mojej pracy i odgrywanej przeze mnie roli, ufając, że to co robię ma sens i jest ważne oraz potrzebne światu.
Osiągnięcia:
- Wybitna specjalistka i doradca Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Od 1990 roku brała udział w tworzeniu wytycznych dotyczących jakości powietrza oraz pełniła funkcję współprzewodniczącego Guideline Development Group (2006-2021), odpowiadając za liczne normy opublikowane w globalnych wytycznych jakości powietrza (zaktualizowane w 2021 r.) w WHO.
- Dyrektorka International Laboratory for Air Quality and Health (ILAQH) na uniwersytecie QUT i Collaborating Centre on Air Quality and Health WHO.
- Wybitny profesor na wydziale School of Earth and Atmospheric Sciences na uniwersytecie QUT.
- Współdyrektorka Australia-China Centre w Australii do spraw jakości powietrza (Air Quality Science and Management – ACC-AQSM).
- Adiunkt w Institute for Environmental and Climate Research (ECI) oraz w Jinan University, Kanton, Chiny.
- Wicekanclerz Global Centre for Clean Air Research (GCARE) na Surrey University, Wielka Brytania .
- Od 2010 roku, redaktorka gazety Science of the Total Environment.
- Założycielka laboratorium Environmental Aerosol Laboratory na uniwersytecie QUT (w 2003 roku przemianowanego na ILAQH)
- Starszy Wykładowca (1991) oraz profesor (2003) na uniwersytecie QUT.
- Stypendystka po studiach doktoranckich w International Atomic Energy Agency na McMaster University w Hamilton, Kanada a następnie w University of Toronto (1987-1991)
- Pracownik naukowy w Institute of Physics and Nuclear Techniques, Academy of Mining and Metallurgy (1982 – 1987)/
- Obrona doktoratu z dziedziny badań nad radonem i jego pochodnych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w Polsce (1982).
Nagrody:
- Wyróżniona w kategorii „innowatorzy” na corocznej liście Time Magazine stu najbardziej wpływowych ludzi na świecie, jako wyraz uznania badań i podnoszenia świadomości na temat rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2 drogą powietrzną (2021).
- Wybrana na członka Australijskiej Akademii Nauk (2020).
- Uznana za jedną z czterdziestu najlepszych naukowców w Australii przez The Australian Research Magazine (na podstawie osiągnięć, a nie kariery zawodowej (2020).
- Klasyfikowana w rankingu 40 Australians Who Mattered: Health and Science (Good Weekend, Sydney Morning Herald) – uznający działania Australii podczas trwającej pandemii (2020).
- Nagrodzona w 2020 r. rzadko przyznawaną nagrodą International Society of Indoor Air Quality and Climate (ISIAQS) za wytrwałość i przywództwo przy zebraniu 239 naukowców wspólnie doradzających WHO i Centre for Disease Control and Prevention w USA (CDC) doprowadzając do uznania, że transmisja SARS-CoV-2 odbywa się drogą powietrzną, podnosząc wagę odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach.
- Nagroda Eureka Prize za badania w dziedzinie chorób zakaźnych (2018)
- Nagroda David Sinclair Award (2017) z American Association for Aerosol Research